ผ้าทอบ้านน้ำอ่าง
บ้านน้ำอ่างเป็นชุมชนหนึ่งที่มีอัตลักษณ์ทางด้านศิลปวัฒนธรรมเป็นของตนเอง
อันเนื่องมาจากผู้คนที่อาศัยอยู่ในบ้านน้ำอ่างนี้มีเชื้อสายไท โยนก หรือไท - ยวน
ตามประวัติและตามคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ต่อเนื่องกันมาว่า บรรดาผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณบ้านน้ำอ่างในปัจจุบัน
บรรพบุรุษได้มาจากเมืองเชียงแสน ซึ่งปัจจุบันเป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเชียงราย การอพยพเคลื่อนย้ายนั้น ไม่ได้มาเฉพาะผู้คน
ทรัพย์สิน ข้าวของเงินทองเท่านั้น สิ่งที่สำคัญประการหนึ่งคือ ได้นำเอาวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรมมาด้วย
นอกจากภาษาพูดที่เป็นภาษาเหนือ เหมือนกับภาษาที่พูดกันในอำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงรายแล้ว การทอผ้าก็เป็นวัฒนธรรมที่ติดตามมา
และยังคงมีให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน ลวดลายของผ้าทอลายโบราณ เช่น ลายหงส์ ที่เรียกว่า หงส์บ่แล้วแคล้วบ่จอด ลายขอกระเบื้องเป็นต้น ลวดลายเหล่านี้ได้สะท้อนถึงความเชื่อ
เช่น หงส์ตามความเชื่อในพุทธศาสนา เนื่องในอดีตชาติของพระพุทธเจ้าเคยเสวยพระชาติเป็นพญาหงส์ จึงเป็นสัญลักษณ์แห่งภูมิธรรมอันสูงและความบริสุทธิ์ ลวดลายผ้าทอเหล่านี้จึงเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่า
จึงต้องมีแนวทางการอนุรักษ์ ส่งเสริม สืบทอดให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมทางสังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง จึงได้มีการจัดตั้งกลุ่มสตรีทอผ้าบ้านน้ำอ่างขึ้นและก่อให้เกิดรายได้อีกทางหนึ่ง กองศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ จึงได้เก็บรวบรวมข้อมูลผ้าทอน้ำอ่างเพื่อเป็นฐานข้อมูลไว้ สำหรับผู้ที่สนใจศึกษา และยังเป็นการอนุรักษ์มรดกอันทรงคุณค่าของท้องถิ่นไว้
คณะผู้จัดทำ
กองศิลปวัฒนธรรม สำนักงานอธิการบดี
มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕
